Thirrje për pjesëmarrje në Konferencë shkencore ndërkombëtare

Details

Hits: 25264

Thirrje për pjesëmarrje

Qytetërimi i Voskopojës dhe shekulli i iluminizmit në Ballkan

Konferencë shkencore ndërkombëtare
(Në 250-vjetorin e lulëzimit të Voskopojës: 1767-2017)

Akademia e Shkencave e Shqipërisë organizon konferencën shkencore ndërkombëtare Qytetërimi i Voskopojës dhe shekulli i iluminizmit në Ballkan, (1767-2017), e cila parashihet të mbahet në gjysmën e parë të muajit nëntor 2017. Do të ftohen të bashkëpunojnë edhe institucione e studiues nga Austria, Kosova, Greqia, Maqedonia, Mali i Zi, Hungaria, Bullgaria, Turqia, Polonia, Serbia, Zvicra, Italia, Franca etj.
Në vitin 1767, pas një krize të hierarkisë kishtare, patrikana e Ohrit, nën sufraganitetin e së cilës ishin dhe Voskopoja, Vithkuqi e Korça, e humbi statusin e vet historik, që e trashëgonte qysh nga fillimi i shekullit XI dhe u rikthye nën vartësinë e patrikanës-mëmë të Konstantinopojës.
Dy vjet pas suprimimit të statusit si patrikanë, trashëguar qysh prej Justiniana Prima-s, Voskopoja u dogj për herë të parë. Shkatërrimet dhe djegiet nuk iu ndanë Voskopojës deri në gjysmën e parë të shek. XX. Bashkë me qytetin u dogjën e u shkatërruan kisha e manastire, biblioteka dhe dorëshkrime, ikona dhe ikonostasë. Popullsia e vendit u shpërngul e u shpërnda nëpër Ballkan e Europë dhe vetë Voskopoja u shndërrua nga qendër urbane që kishte të njëjtat zhvillime mendore e lëndore si Europa e le siècle des lumières, në një vendbanim modest.
Statusi i patrikanës, përjashtimi prej sistemit fiskal otoman dhe një lidhje e drejtpërdrejtë e kishës së Voskopojës me Haverin e Madh të Jeruzalemit, ishin tre faktorë të jashtëm që nxitën zhvillimin e qytetit.
Përbërja hetero-kombëtare, hetero-gjuhësore dhe hetero-fetare; struktura demografike dhe lidhjet e shumëfishta me kulturat e mëdha të kohës, janë vetëm disa prej faktorëve të brendshëm të këtij lulëzimi.
Konferenca do të ketë për qëllim të ndriçojë fenomenin e Voskopojës në dritën e koncepteve bashkëkohore të eurokulturës dhe të receptimit empatik të tjetrit. Ajo do të orientohet në këto tema kuadër:

1. Faktorë zhvillimorë historikë dhe kulturorë, të brendshëm dhe të jashtëm me ndikim në lulëzimin e Voskopojës; 

2. Dorëshkrimet e Voskopojës: tradita dhe gjendja e tyre sot (Kodiku i Manastirit të Shën Prodhromit, Codex Dimonie);

3. Voskopoja dhe zhvillimi i alfabeteve në popujt e Ballkanit (Teodor Kavalioti, Teodor Haxhifilipi, abetarja e Mihail Boiagi); 

4. Voskopoja dhe shekulli i iluminizmit gjuhësor në Ballkan;

5. Voskopoja dhe rregullimi qytetar i jetës: kodikët e mjeshtërive (esnafët); 

6. Shekulli i akademisë, tipografisë, fjalorëve dhe gramatikave; 

7. Gjuhët e Ballkanit përballë njëra-tjetrës. Rreth raporteve lingua franca - lingua vernacula në Voskopojën e shek. XVIII; 

8. Statusi kishtar i Voskopojës nën patrikanën e Ohrit dhe më pas: rrjedhimet shoqërore-kulturore; 

9. Voskopojarët pas djegies së Voskopojës, prania e tyre kulturore në Austri, Hungari, Kroaci, Rumani (rasti i piktorit dekorator Teodor Grunde / Grundovich);

10. Voskopojarët në Manastir dhe në qytete të tjera; 

11. Voskopoja si model bashkëkohor zhvillimi transnacional dhe transgjuhësor; 

12. Iluminizmi gjuhësor i Voskopojës dhe ideologjitë kombëtare të popujve të Ballkanit; 

13. Bajronizmi, idetë filozofike të Leibniz-it për gjuhët popullore dhe zhvillimet në Voskopojë; 

14. Voskopoja, Janina (Zosimea) dhe qendra të tjera të iluminizmit në Ballkan; 

15. Vështrime krahasuese tejshkrimeve (transkriptimeve) të burimeve arkivore të Voskopojës nga një kohë në tjetrën. 

Koha e mbajtjes së konferencës është parashikuar për në gjysmën e parë të muajit nëntor 2017, një ditë në Tiranë dhe një ditë në Voskopojë.
Komiteti shkencor organizator i konferencës mirëpret propozimet e të interesuarve sipas këtij kalendari:

1. Dërgimi i titullit të kumtesës me një abstrakt jo më pak se 250 fjalë; preferohet në gjuhën angleze ose në gjuhën shqipe, deri më 15 maj 2017. 
2. Komiteti shkencor organizator do të vendosë për pranimin e tyre deri më 30 qershor 2017. Regjistrimi do të jetë pa pagesë. 
3. Akademia e Shkencave e Shqipërisë mbulon koston për lëvizjet e brendshme në Shqipëri, vizitat në vende muzeale-historike, pjesëmarrjen në veprimtari kulturore dhe artistike.
4. Komunikimi me komitetin shkencor organizator do të realizohet përmes sekretarisë, në adresën elektronike This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.; This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.; This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. 

Komiteti shkencor organizator i konferencës
Akad. Floresha Dado
Kryetare e Seksionit të Shkencave
Shoqërore e Albanologjike